CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Türkiye’deki zeytinyağı üreticilerinin karşılaştığı zorluklara dikkat çekerek, üreticilerin maliyetlerinin çok yüksek olduğunu ve bir kilo zeytinyağına en az 15 lira destek verilmesi gerektiğini söyledi. Sarıbal, Meclis’te yaptığı konuşmada, Türkiye’de yaklaşık 100 bin tonun üzerinde zeytinyağı stoku bulunduğunu ve bunun iç tüketimle karşılanamayacak bir miktar olduğunu belirtti. Avrupa ve dünya pazarlarında talep olmasına rağmen iç piyasada tüketimin yetersiz kaldığını vurgulayan Sarıbal, bunun çözümü için destek verilmesi gerektiğini ifade etti.
Zeytinyağı İhracatındaki Kısıtlamaların Sonuçları
2022/2023 sezonunda Türkiye’nin zeytinyağı üretimi artarken, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına kısıtlama getirilmişti. Ancak, bu kısıtlamaların ağustos ayında kaldırılmasının ardından Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan, Türkiye’deki zeytinyağı ihracatının iç piyasadaki fiyatların yükselmesini engellemek amacıyla kısıtlandığını açıklamıştı. Tan, iç piyasada fiyatların dünya fiyatlarıyla bağlantılı olduğu için bu engellemenin etkisinin sınırlı olduğunu dile getirdi. Sektör temsilcileri de ihracat kısıtlamalarının kaldırılmasından sonra daha fazla belirsizlik yaşamadan işlerini sürdürebileceklerini belirttiler.
Üreticinin Yüksek Maliyeti ve Destek Talepleri
Sarıbal, zeytinyağı üreticilerinin zor bir dönemden geçtiğini ve artan maliyetler karşısında üreticinin ayakta kalabilmesi için hükümetin acilen destek sağlaması gerektiğini ifade etti. Sarıbal, “Bir kilo zeytinyağı üreticisine en az 15 lira destek verilmelidir. Bu, üreticilerin maliyetlerini karşılamada önemli bir adım olacaktır” dedi. Ayrıca, zeytinyağı üreticilerinin rekabet edebilirliğini artırabilmek ve sektörün sürdürülebilirliğini sağlamak için devletin daha fazla adım atması gerektiğine dikkat çekti.
Sarıbal, “Yaklaşık 100 bin tonun üzerinde zeytinyağı elde kaldı. Oysa Avrupa’da, dünyada bir talep vardı, iç tüketim mümkün değildi” dedi.
Kendisine ulaşan bir çiftçinin “Bir kilo zeytinyağı maliyetim 156 lira 24 kuruş ama bugün zeytinimi 110, 120, 130 liraya almak istiyorlar” dediğini belirten Sarıbal şunları söyledi:
“Verim çok yüksek oldu. Ama bu verim, çiftçinin verim yılında kabus oldu.
“Şu anda İspanya üreticisi zeytinyağına 25 lira civarında destek almakta, bizdeyse 1 lira.”
Acilen hem zeytin ihracatçısına hem de zeytin üreticisine destek verilmesi gerektiğini vurgulayan milletvekili, bir kilo zeytinyağına en az 15 lira, dane zeytine de en az 3 lira destek verilmesini istedi.
Zeytinyağı Sektöründe Belirsizlikler Devam Ediyor
Sektör temsilcileri, zeytinyağı üretimindeki artışın ve ihracat kısıtlamalarının ardından sektördeki belirsizliklerin devam ettiğini ifade ediyor. Üreticilerin maliyet artışları ve iç piyasa taleplerindeki düşüşle baş etmeye çalıştığı bu dönemde, hükümetin alacağı destek önlemleri, sektörün geleceğini belirleyecek önemli bir faktör olacak.